Gerona (Catalaans en officieel: Girona) is een stad en gemeente in de Spaanse autonome regio Catalonië.
Het is de hoofdstad van de provincie Gerona en van de comarca Gironès.
Gerona had in 2008 een inwonertal van 94.484. De stad ligt op 75 meter boven zeeniveau en 102 kilometer ten noorden van de Catalaanse hoofdstad Barcelona. De stad wordt doorkruist door de rivieren Ter en Onyar. Tot hij begin januari 2016 tot president van de Generalitat de Catalunya verkozen werd, was Carles Puigdemont i Casamajó burgemeester. Hij werd opgevolgd door Albert Ballesta. Gerona heeft een eigen universiteit, Universitat de Girona, en het op één na grootste vliegveld van Catalonië: Aeroport de Girona-Costa Brava.
Geschiedenis
De omgeving van Gerona werd al voor de Romeinse tijd bewoond door Iberische volken. De Romeinen bouwden er een citadel, die de naam Gerunda kreeg. Later werd de streek bewoond door de Visigoten totdat deze werden verslagen door de Moren. In 785 veroverde Karel de Grote de stad en maakte er een van de veertien Catalaanse graafschappen van. Later, in het jaar 878 werd Gerona een graafschap binnen Barcelona. In de 11e eeuw kreeg de stad officiële stadsrechten van koning Alfons I, van het Rijk van Aragón. In 1351 werd het graafschap een hertogdom onder het bewind van hertog Joan, zoon van koning Peter III van Aragón. In 1414 kreeg koning Alfons V van Aragón, zoon van Ferdinand I, de titel Prins van Gerona. Deze titel wordt tegenwoordig gedragen door Felipe VI van Spanje.
In de twaalfde eeuw en dertiende eeuw kende Gerona een bloeiende joodse gemeenschap, met in die tijd een van de belangrijkste kabbalistische scholen van Europa. De rabbijn van Gerona uit de dertiende eeuw, Mosjé ben Nachman (beter bekend onder de naam Nachmanides of ramban), werd destijds aangesteld als de Grote Rabbi van Catalonië. Aan deze Joodse opkomst kwam een abrupt einde in 1492, toen alle Joden door de katholieke koningen het land werden uitgedreven middels de beruchte Spaanse Inquisitie. De Joodse wijk van Gerona is een van de mooiste en omvangrijkste van Europa, en wordt door vele toeristen bezocht.
Gerona werd 25 maal belegerd en zeven keer veroverd. In de 17e eeuw werd de stad bezet door het koninklijke Franse leger onder leiding van maarschalk Hocquisicourt (1653), maarschalk Bellefonds (1684), en tweemaal door Noailles. In mei 1809 werd de stad aangevallen door 35 duizend troepen van Napoleon. De stad kon de overgave zeven maanden uitstellen, maar gaf zich ten slotte op 12 december 1809 gewonnen. De verdedigingsmuren die de stad omheinden werden aan het einde van de negentiende eeuw geslecht opdat de stad verder zou kunnen groeien.
In de afgelopen jaren is de stadsmuur compleet gerenoveerd, en is de oostkant herbouwd, waardoor de hele muur nu weer in originele staat bewandeld kan worden.
Bezienswaardigheden
Het historische gedeelte van de stad bevindt zich op de steile heuvel Caputxins, maar de rest van de stad ligt op vlak terrein. Overblijfselen van de muren die vele aanslagen tegenhielden zijn nog steeds te vinden. Een van de mooiste pleinen in de stad is het Plaça de la Independència, een sfeervol plein met terrasjes en restaurants. Een karakteristiek beeld van Gerona zijn de ‘hangende’ gebouwen aan de rivier ‘Onyar’ en de bruggen die deze rivier oversteken. Een ander hoogtepunt van Gerona zijn de originele Arabische badhuizen, die werden gebouwd in het jaar 1194.
De originele kathedraal van Gerona, die op de plek van de huidige kathedraal stond, werd door de Moren gebruikt als een moskee. Nadat zij uit de stad waren verdreven, werd deze compleet verbouwd. Het resultaat is een van de mooiste voorbeelden van gotische architectuur in Spanje, gemaakt door de Mallorcaanse architect Jaume Fabre. Andere bezienswaardigheden zijn de gotische Sant Feliu kerk, gebouwd in de 14e eeuw en de benedictijnse Sant Pere de Galligants kerk, gebouwd in romaanse stijl.
Ook het theater van Gerona is een bezienswaardigheid.
