De Krim (Oekraïens: Крим - Krym, Russisch: Крым - Krym, Krim-Tataars: Qırım) is een Oekraïens schiereiland in de Zwarte Zee en de Zee van Azov. De oppervlakte is 27.000 km² en het totaal aantal inwoners was in 2001 2.413.228.
Op de Krim ligt de autonome Krimrepubliek met als hoofdstad Simferopol. De belangrijkste havenplaats is Sebastopol aan de Zwarte Zee, die geen onderdeel is van de Krimrepubliek, maar een aparte status heeft binnen Oekraïne. Bekend is ook de badplaats Jalta. Andere plaatsen van belang zijn Feodosija, Kertsj, Bachtsjysaraj en Hoerzoef.
Geografie
De Krim staat in het noordwesten door de Landengte van Perekop in verbinding met de rest van Oekraïne. De Straat van Kertsj vormt in het oosten de scheiding met het Russische vasteland.
De Krim bestaat voor het grootste deel uit steppe. In het zuiden bevindt zich het Krimgebergte met een hoogte van 1545 meter. Ten zuidoosten hiervan ligt de kuststrook, die een mediterraan klimaat heeft en bekend is om zijn wijn en zijn badplaatsen, waaronder Jalta.
Bij het oostelijke Schiereiland van Kertsj begint de ruim 100 kilometer lange Schoorwal van Arabat, een zandig schiereiland dat de Zee van Azov scheidt van de Syvasj, een brakke en moerassige lagune.
Geschiedenis
De Krim is door een groot aantal volken bewoond geweest. De eerste bij naam bekende bewoners van de Krim waren de Scythen. In de 6e eeuw voor Christus vestigden Grieken zich aan de kust. Hun nederzettingen verenigden zich in het koninkrijk van de Cimmerische Bosporus, dat via het Romeinse Rijk Byzantijns werd. In de 3e eeuw belandden tijdens de grote volksverhuizingen Goten op de Krim, waarvan sporen in taal en cultuur (zie Krim-Goten) tot in de 16e eeuw aantoonbaar zijn.
Het is mogelijk dat met het "Colchis", in de mythe van de Argonauten, de Krim is bedoeld.
In de 7e en 8e eeuw bezet door de Chazaren, werd het later een onderdeel van het Koemanenrijk. Rond 1402 kwam het in bezit van de Gouden Horde die er het Kanaat van de Krim vestigden. De hoofdstad was toen Bachtsjysaraj, dat later bekend werd door het epische gedicht van Poesjkin De fontein van Bachtsjisaraj. In 1475 werd dit kanaat een vazal van het Ottomaanse Rijk, dat het in 1774 onder Russisch verzoek onafhankelijkheid verleende, waarna het in 1783 Russisch werd. Vervolgens leveren Rusland en Turkije een eeuw lang slag om het schiereiland; het beruchtste conflict was de Krimoorlog (1853 - 1856), waarbij Turkije steun kreeg van Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk en later ook Piëmont-Sardinië.
Tussen eind 1917 en januari 1918 bestond er een kortdurende onafhankelijke Volksrepubliek van de Krim onder leiding van de Krim-Tataren. De republiek werd in januari ingenomen door de Bolsjewieken. Op 18 oktober 1921, na de Russische Burgeroorlog, werd op de Krim de Krimse Autonome Socialistische Sovjetrepubliek gesticht. Deze viel onder de Russische SFSR.
Aan het begin van de 20e eeuw heeft de Krim ten gevolge van immigratie van vele groepen en emigratie van de Krim-Tataren naar elders (bijvoorbeeld naar de Dobroedzja) een zeer gemengde bevolking. De laatste Krim-Tataren van de Krim werden in mei 1944 op last van Stalin gedeporteerd naar Centraal-Azië, een tragedie die de sürgün wordt genoemd. Sinds 1989 konden zij terugkeren.
Gedurende de Tweede Wereldoorlog was de Krim het toneel van hevige gevechten tussen Duits-Roemeense troepen enerzijds en troepen van het Rode Leger anderzijds. De Duitsers boekten aanvankelijk grote en zwaarbevochten zeges, onder meer rond Kertsj. Het laatste bolwerk van de Sovjets op de Krim was Sebastopol. De belangrijke havenstad viel na ruim acht maanden van belegering in handen van de Duitsers. In het voorjaar van 1944, toen de Duitsers vrijwel over het gehele front moesten terugtrekken, lanceerden de Sovjets een offensief op de Krim. Enige maanden ervoor had het Rode Leger al gebieden in en rondom Kertsj terugveroverd op de Duitsers. In april 1944 lanceerden de Sovjets een offensief dat vanuit Kertsj naar Sebastopol liep en van de landengte van Perekop naar Sebastopol. Door in het noorden bij Perekop aan te vallen, werd een terugtocht van de Duitsers onmogelijk gemaakt. Al snel trokken de Duitsers zich terug tot de Sebastopol, met de bedoeling er net zo'n vesting van te maken als het Rode Leger eerder had gedaan. Al snel bleek dit niet mogelijk, want de barricades en verdedigingswerken waren nooit hersteld. Op 12 mei 1944, ruim een maand na de start van het Krimoffensief, gaven de laatste Duitse troepen zich over in Sebastopol en was de Krim weer volledig onder controle van de Sovjet-Unie.
De Krimse ASSR werd op 30 juni 1945 omgevormd tot de niet meer autonome Krimse Oblast.
Tijdens het bewind van Stalins opvolger Chroesjtsjov werd de Krim in 1954 aan de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek overgedragen, zogenaamd als een gebaar van vriendschap tussen het Russische en het Oekraïense volk.
Bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 bleef de Krim bij Oekraïne. De oblast werd echter omgevormd tot een autonome Krimrepubliek.
Er ontstonden tot 1995 steeds opnieuw weer harde conflicten tussen Oekraïne en Rusland. Behalve de opsplitsing van de Zwarte Zeevloot ging het vooral ook om de nationaliteit van het schiereiland. Dankzij het Russisch-Oekraïense vriendschapsverdrag konden de scherpe kanten in de onderlinge verhouding aanzienlijk verzacht worden. Rusland heeft sindsdien een deel van de militaire haven in Sebastopol ten behoeve van zijn Zwarte Zeevloot gepacht. Gespannen onderlinge verhoudingen komen echter nog regelmatig voor en het verloop van de grens door de Straat van Kertsj is ook nog steeds omstreden.
In de nasleep van grootschalige protesten gericht tegen de Oekraïense regering en het afzetten president Janoekovytsj hebben Russische troepen in 2014 de Krim ingenomen en onder hun controle geplaatst: zie de Krimcrisis.