Jugendstil of art nouveau is een kunststroming die in Europa populair was.

Voornamelijk als reactie op het vorm vervagende impressionisme. De jugendstil manifesteerde zich vooral in gebruiksvoorwerpen (glaskunst, boeken, plateel, sieraden, meubels etc.), de architectuur en de schilderkunst. De stroming kende een korte maar hevige bloeitijd, die zich voornamelijk uitbreidde tijdens de belle époque. In West-Europa was de stijl ruim vóór 1910 al verleden tijd, in het oosten kon ze wat langer overleven.

In de periode dat de Oostenrijkers over het toenmalige België heersten, kenmerkte de architectuur zich door een rationele, neoklassieke stijl. Sinds de onafhankelijkheid en de afscheiding van Nederland begin 19de eeuw, richtte België zich op stedelijke herontwikkeling.

Vooral Koning Leopold II (1865-1909) realiseerde zich dat om Brussel economisch aantrekkelijker te maken, de stad ook esthetisch aantrekkelijker moest worden. Hij financierde gigantische openbare gebouwen zoals het Justitiepaleis van Brussel, schiep het monumentale Jubelpark, natuur en cultuur in hartje Brussel en zorgde dat parken verbonden werden met de stad door de aanleg van brede wegen, zoals Avenue Louise en Avenue Tervuren. Uiteraard verrezen er prachtige, statige panden langs de avenues.

Art nouveau: vooral in Brussel

Deze uitbreiding viel deels samen met de 19de-eeuwse industriële opleving. Belgische architecten experimenteerden met nieuwe materialen als glas en ijzer. Sinds 1890 vormde Brussel de voorhoede van art nouveau stijl. De golvende lijnen, organische vormen en bloemmotieven vormden de nieuwe architectuurstijl. In Brussel zijn zoveel bouwwerken en van zoveel verschillende art nouveau-stijlen te vinden, dat de stad ook hoofdstad van art nouveau genoemd kan worden.