Wat betreft oppervlakte is Europa het op één na kleinste werelddeel (na Oceanië).

In totaal beslaat het een gebied van 10.400.000 km². In oost-westrichting zijn de uitersten IJsland en Nova Zembla, in noord-zuidrichting zijn dat Frans Jozefland en Kreta, of eigenlijk het nog iets zuidelijker gelegen eilandje Gavdos, dat onder de bestuursregio Kreta valt. Het werelddeel kan worden verdeeld in drie hoofddelen: een 'romp' die ruwweg bestaat uit Russisch en Oekraïens gebied ten westen van de Oeral, en een Scandinavisch en een Europees schiereiland. Het schiereiland Europa, dat in het oosten begrensd wordt door de kortste verbindingslijn (van Kaliningrad tot Odessa) tussen de Oostzee en de Zwarte Zee, is iets groter dan het Arabisch Schiereiland, en vertakt op zijn beurt weer in kleinere schiereilanden zoals het Iberische (Spanje en Portugal), het Apennijnse (de 'laars' van Italië), de Balkan (Griekenland) en Jutland (Denemarken).
Aanklikbare kaart van Europa

Europa wordt in dit artikel gedefinieerd als:
* het Europese vasteland;
* de eilanden op het Europees continentaal plat (de Britse Eilanden worden uiteraard ook tot Europa gerekend);
* eilanden die niet op het Europees continentaal plat liggen, maar gewoonlijk toch beschouwd worden als behorend tot Europa;
* de waterscheiding in het gebergte de Oeral, de rivier de Oeral, de Kaspische Zee, de waterscheiding in het gebergte de Grote Kaukasus, de Zwarte Zee, de Bosporus, de Zee van Marmara en de Dardanellen worden meestal gezien als de Europees-Aziatische grens.