Ulaanbaatar, uitgesproken en ook wel geschreven als Oelan-Bator, (Mongools: Улаанбаатар, Russisch: Улан-Батор) is de hoofdstad van Mongolië. De stad kreeg zijn huidige naam tijdens de socialistische revolutie en betekent Rode Held. Schattingen van het aantal inwoners lopen inmiddels (in 2004) op tot zo'n 1 miljoen mensen, wat neer zou komen op meer dan een derde van de gehele bevolking van Mongolië.
Voor meer informatie zie ook onder de kaart
Ulaanbaatar-Mongolie-kaart-map-verkeersbureaus-info
De stad ligt op een hoogte van 1350 meter boven de zeespiegel in het dal van de Tuul, een zijrivier van de Selenga.
Ulaanbaatar is de koudste hoofdstad ter wereld met een gemiddelde jaarlijkse temperatuur van -1.3 °C. In de winter kunnen de temperaturen dalen tot -40 °C terwijl in de zomer +35 °C mogelijk is. In het steppeklimaat valt weinig neerslag, waarvan het grootste deel in de zomer.
Rond 1640 bestond er op de plaats van het huidige Ulaanbatar een nederzetting met de naam Örgöö. Het Mongoolse woord Örgöö kan "paleis" of " verblijfplaats van een belangrijk persoon" betekenen. Die naam Örgöö is door de Russen verbasterd tot Urga. De naam Örgöö of Urga werd door de Mongolen zelf nauwelijks gehanteerd. Tot in de 20ste eeuw noemden de Mongolen de stad Da Khüree. Een khüree is een Mongoolse term waarmee een groep gebouwen wordt bedoeld die in een cirkel zijn gesitueerd. Het was op deze plaats dat Zanabazar, de eerste Jabzandamba, zijn eerste klooster bouwde.De stad was zowel de plaats waar handel tussen Mongolen, Russen en Chinezen plaatsvond, maar ontwikkelde zich ook tot het religieuze centrum van het land. Na meer dan 25 keer verplaatst te zijn geweest is de stad sinds 1778 te vinden op de huidige plek. De stad is ontstaan uit een serie yurt-nederzettingen en er werd pas in de jaren twintig van de 20e eeuw voor het eerst in steen gebouwd, toen de eerste huizen langs de Laan van de Vrede verschenen. Dit gebeurde op het moment dat Mongolië onder invloed van de Sovjets was en dat is te zien aan de architectuur: deze is functionalistisch van aard, met veel beton en flatgebouwen. Centraal in Ulaanbaatar ligt het Sükhbaatarplein, waaromheen zich de belangrijkste culturele en maatschappelijke gebouwen bevinden.