Het Guggenheim Museum in Bilbao is een van de vier Guggenheim-musea over de hele wereld naast Peggy Guggenheim Collection in Venetië, Guggenheim Museum (New York) in New York en Deutsche Guggenheim in Berlijn.
De musea behoren tot de Solomon R. Guggenheim Foundation in New York. Het is een museum voor moderne kunst en een van de belangrijkste musea voor moderne kunst.
Het gebouw zelf is een museumstuk op zich door zijn deconstructivistische architectuur. Het is voor het publiek geopend sinds 1997 en de kunstwerken die tentoongesteld worden variëren van moderne kunst (pop art) tot werken van gerenommeerde artiesten als Picasso. De permanente collectie wordt verspreid over de vijf musea en geeft een overzicht van de plastische kunst in de twintigste eeuw. Ze bevat kunstwerken van artiesten zoals Salvador Dali, René Magritte en Andy Warhol.
Het gebouw is ontworpen door de Noord-Amerikaanse architect Frank Gehry en neemt een totale oppervlakte in beslag van 32.700 vierkante meter. Het gebouw is grotendeels bedekt met schubvormige titanium platen die ervoor moeten zorgen dat het gebouw honderd jaar kan schitteren. De vele glazen wanden zijn geconstrueerd om de vele kunstwerken te beschermen tegen warmte en beschadiging door zonlicht. Dit alles maakt dit gebouw tot een van de grootste kunstwerken van de hedendaagse architectuur.
De architect Frank Gehry is een vertegenwoordiger van het deconstructivisme. Dit is een moderne bouwstijl waarbij de bouwwerken een verwarrende collectie willekeurig bij elkaar geplaatste vlakken en verwrongen lijnen lijken die samen de indruk wekken dat de constructie ieder moment in elkaar kan zakken.
De bezoekers die binnenkomen door de hal die naar de tentoonstellingsruimtes leidt, komen terecht in het atrium, het hart van het museum en tevens een van de meest merkwaardige ruimten van het gebouw. Het heeft een soort met metaal afgewerkt bloemvormig dakvenster dat licht binnenlaat om de warme en uitnodigende ruimte te verlichten.
Vanaf het atrium hebben de bezoekers toegang tot een terras dat overkoepeld wordt door een baldakijn dat ondersteund wordt door één enkele pilaar. Het heeft twee functies: het is beschermend en kunstzinnig.
De tentoonstellingsruimtes zijn georganiseerd in drie etages rond het centrale atrium. Ze zijn met elkaar verbonden met een systeem van aan het plafond opgehangen golvende wandelpaden, door glazen liften en door verschillende "traptorentjes".
Een criticus beschreef het gebouw als een metaforische stad.[bron?] De glazen panelen rond de liftkoker lijken op de schubben van een vis die draait en springt. De wandelpaden die tegen de binnenmuren omhoog klimmen lijken op verticale autowegen. Kort samengevat een staaltje van architecturale kunst gedreven tot de limiet.
Er is 10.560 vierkante meter tentoonstellingsruimte onderverdeeld in negentien galerijen. Tien van deze ruimtes zijn van klassieke architectuur en je kunt ze vanaf de buitenkant herkennen door hun stenen afwerking. De negen andere ruimtes daarentegen zijn in schril contrast met de klassieke ruimtes, hebben grillige vormen en zijn aan de buitenkant afgewerkt met titanium platen. Door te spelen met volumes en perspectief creëerde de architect grotere ruimtes die er merkwaardig genoeg in slagen de bezoeker te overweldigen.
Grootschalige kunstwerken worden geplaatst in de grootste zaal van het museum. Deze zaal is 30 meter breed en 130 meter lang. Ze is vrij van pilaren en de vloer is perfect gemaakt voor het drukke verkeer van bezoekers en medewerkers, alsook voor het grote gewicht van de werken die hier tentoongesteld worden.
Er is telkens een verband tussen de vorm en de inhoud van elke galerij. Dit vereenvoudigt de rondleiding terwijl het atrium in het midden en de wandelpaden die de galerijen met elkaar verbinden de locatie van diensten en galerijen vergemakkelijken.
Website Guggenheim Museum Bilbao (es) (en) (fr)